حسین حسن‌زاده
«کاشکی هستی زبانی داشتی / تا ز هستان پرده‌ها برداشتی» (مولوی)
حسین حسن‌زاده
«کاشکی هستی زبانی داشتی / تا ز هستان پرده‌ها برداشتی» (مولوی)حسین حسن‌زاده
افغانســـــــــتانی. متــــــــولـد 1369. دانـشآمـوختهٔ مترجـمی زبان انگلیسـی. فـــعلاً ساکــن کـــرج. در ایــن وبــلاگ، آمـوختـــهها، تأمــلات و دیــدگـاههایـم را، در زمـــینههای مختـــلف، از جمله زبان و زبانپژوهــی، ترجـــمه و ترجمهپژوهـــی، ویرایش و ویراستاری، با شما به اشتراک میگذارم. راستی، پیشنهادها، دیدگاهها و نقدهای شما پای مطالب وبلاگم مایهٔ دلگرمی من میشود.
ادامه...
«کاسه‌ای زیر نیم‌کاسه است» یا «زیر کاسه‌ای نیم‌کاسه‌ای»؟
امروزه فارسی‌زبانان، وقتی به چیزی مشکوک شوند یا توطئه و مسئله‌ای پنهان در کار باشد، می‌گویند: «کاسه‌ای زیر نیم‌کاسه‌ای است». در فرهنگ بزرگ سخن (1381) و فرهنگ معاصر فارسی (1387)، زیر مدخل «کاسه»، همین صورت آمده است. فرهنگ فارسی عامیانه (1378) این اصطلاح را به صورت «کاسه‌ای زیر نیم‌کاسه داشتن / کاسه‌ای زیر نیم‌کاسهٔ کسی بودن» و «زیر نیم‌کاسه‌ای کاسه‌ای داشتن» آورده و این دومی را به آن اولی ارجاع داده است. این اصطلاح، در فرهنگ فارسی معین (1381)، زیر مدخل «کاسه»، به صورت «کاسه در زیر نیم‌کاسه بودن» و «کاسه (در) زیر نیم‌کاسه یافتن» آمده است.
اما باید دانست ظاهراً صورت درست‌تر و شفافتر این اصطلاح عبارت است از: «زیر کاسه‌ای نیم‌کاسه‌ای است». به عبارت دیگر، چنانکه ممکن است کسی زیر کاسه‌ای نیم‌کاسه‌ای پنهان کرده باشد، ممکن است پشت اتفاقات ظاهری توطئه‌‌ای پنهان در کار باشد. فرهنگ زبانزدهای فارسی (1388) هر دو صورت را ضبط کرده است، اما «کاسه‌ای زیر نیم‌کاسه‌س» را به «زیر کاسه‌ای نیم‌کاسه‌س» ارجاع داده است. قند و نمک (1384) این اصطلاح را به صورت «زیر این کاسه نیم‌کاسه‌اییه» و لغت‌نامهٔ دهخدا آن را به صورت «کاسه در زیر آن نیم‌کاسه داشتن» آورده است. با این همه، ظاهراً امروزه فارسی‌زبانان، در گفتار و نوشتار، صورت «کاسه‌ای زیر نیم‌کاسه است» را بیشتر از صورت درست‌تر و شفافتر «زیر کاسه‌ای نیم‌کاسه‌ای است» به کار می‌برند و ترجیح می‌دهند.
یادداشت‌ها:
ـ انوری، ح. (سرویراستار). (1381). فرهنگ بزرگ سخن. (8جلد). تهران: سخن.
ـ شهری، ج. (1384). قند و نمک: ضرب‌المثل‌های تهرانی به زبان محاوره‌ای. چاپ 6م. تهران: معین.
ـ صدری‌افشار، غ.ح. (1388). فرهنگ زبانزدهای فارسی. تهران: مازیار.
ـ صدری‌افشار، غ.ح. و دیگران (1387). فرهنگ معاصر فارسی. ویراست 4م. تهران: فرهنگ معاصر.
ـ معین، م. (1381). فرهنگ فارسی معین. (2 جلد). تهران: آدنا.
ـ نجفی، ا. (1378). فرهنگ فارسی عامیانه. تهران: نیلوفر.
ـ نرم‌افزار لغت‌نامهٔ دهخدا. تهران: دانشگاه تهران.
آیا می‌دانستید
Kangaroo (کانگورو) در اصل نام گونه‌ای از کانگوروها (Miller and Trask 2015: 17) و dog (سگ) در اصل نام گونه‌ای از سگ‌ها (ibid: 36) بوده است، و نه اسم‌هایی عام؟ اما امروزه در زبان انگلیسی به هر نوع کانگورویی kangaroo و به هر نوع سگی dog می‌گویند.
یادداشت‌ها:
دسته‌بندی کاربران گوشی‌های هوشمند!
آیا می‌دانستید کاربران گوشی‌های هوشمند به دو دسته تقسیم می‌شوند؟
1. کسانی که گوشی خود را عمود نگه می‌دارند: تلگرامیان!
2. کسانی که گوشی خود را افقی نگه می‌دارند: کلشیان!