سلام بر حسین (ع)

دیدگاه‌های مختلف درباره حرکت امام حسین (ع)

علت حرکت امام حسین (ع) مسئله‌ای پراختلاف در میان عالمان شیعی بوده است، که هرکدام اهداف مختلفی را برای آن بیان کرده‌اند. گفتنی است وبگاه کرب‌وبلا تحت عنوان فلسفه حرکت حسینی به بررسی دیدگاه‌های مختلف درباره حرکت امام حسین (ع) پرداخته است.

یادداشت‌ها:

ـ کرب‌وبلا: فلسفه حرکت حسینی (دسترسی در 1395/7/11)

روز جهانی ترجمه گرامی باد!

آیا انگلیسی همیشه زبان جهانی خواهد ماند؟

در این ویدیو دیدنی، دیوید کریستال، زبان‌شناس سرشناس، درباره آینده زبان انگلیسی سخن می‌گوید. او عنوان می‌کند پرسش از آینده زبان دیوانگی است: چه کسی هزار سال پیش پیش‌بینی می‌کرد که زبان لاتین هزار سال بعد استفاده نمی‌شود؟ هیچ‌کس. اگر هزار‌ سال پیش کسی چنین چیزی می‌گفت، مردم می‌گفتند که دیوانه شده است. هزار سال بعد آیا زبان انگلیسی زبان جهانی [global language] خواهد ماند؟ کسی نمی‌داند چه اتفاقی خواهد افتاد. از دیدگاه او، پرسش از آینده زبان در واقع پرسش از آینده جامعه است؛ آینده‌شناسان همان مقدار از آینده نامطمئن‌اند که زبان‌شناسان از آینده زبان. به باور این زبان‌شناس، زبان فقط به این دلیل است که جهانی است و آن قدرت سخنگویان آن زبان است: قدرت همیشه زبان را برمی‌انگیزد. هیچ دلیل دیگری وجود ندارد که زبان فرد دیگری را صحبت کنید، مگر اینکه می‌خواهید کیفیت زندگی‌تان را بهبود بخشید یا می‌خواهید آنها را تحت تأثیر قرار دهید و ... .

او توضیح می‌دهد زبان انگلیسی به دلایل مختلفی زبان جهانی شد: نخست، قدرت امپراتوری بریتانیا؛ بعدها، قدرت امپریالیسم آمریکا؛ سپس، قدرت انقلاب صنعتی (زبان فناوری و علم)؛ در قرن نوزدهم، قدرت پول (زبان بانک‌داری بین‌المللی)؛ در قرن بیستم، قدرت فرهنگی (موسیقی، تبلیغات بین‌المللی و ...)؛ و دیگر، اینترنت. او باور دارد زبان انگلیسی تا زمانی زبانی جهانی خواهد ماند که چند عامل پابرجا بماند: مهم‌ترین اینکه، ملت‌هایی که قدرتمندترین ملت‌ها در جهان شناخته می‌شوند (آمریکا و بریتانیا) همچنان به زبان انگلیسی صحبت کنند و سایر ملت‌ها بخواهند مثل آنها باشند یا با آنها تعامل یا دادوستد کنند و ... . زبان انگلیسی همین طور خواهد ماند تا زمانی که آن ملت‌ها (به ویژه آمریکا) آن قدرت‌ها را نگه دارند. از سوی دیگر، می‌توان در نظر گرفت که قدرت آمریکا کاهش و قدرت ملت دیگری نظیر چین افزایش یابد و مسلط شود، گرچه در حال حاضر هیچ نشانه‌ای دال بر اینکه چین بخواهد زبان چینی را زبان جهانی کند وجود ندارد. افزون‌بر این، می‌توان فرض کرد که اسپانیایی زبان جهانی شود؛ زبان اسپانیایی افزاینده‌ترین گسترش را در جهان دارد، چرا که در جنوب آمریکا، در مرکز آمریکا و به طور روزافزونی در شمال آمریکا رواج فراوانی دارد. در فرض دیگر، می‌توان گفت ممکن است به دلایلی آشکار سرانجام همه‌مان سر از زبان عربی دربیاوریم. همه این فرض‌ها ممکن است روزی رخ دهد. اما در حال حاضر هیچ نشانه‌ای دال بر کاهش وجهه زبان انگلیسی وجود ندارد، چرا که تمایل به یادگیری زبان انگلیسی در حال افزایش است. هم‌اکنون بیش از دو میلیارد به زبان انگلیسی صحبت می‌کنند، که بی‌سابقه بوده است. وی نهایتاً چنین نتیجه می‌گیرد که آینده بلند‌مدت زبان انگلیسی نامعلوم و آینده کوتاه‌مدت این زبان بی‌تغییر است.

کریستال به پرسش دیگری نیز می‌پردازد: انگلیسی به عنوان زبان جهانی چه شکلی خواهد یافت؟ این پرسش پاسخ‌های فراوانی دارد. بحث‌های راجع به انگلیسی جهانی قدمت چندانی ندارد. سی سال پیش کسی از انگلیسی جهانی سخنی نمی‌گفت. خود او در دهه 1980 میلادی درس‌گفتارهایی را ارائه می‌کرده است. نخستین کتاب‌هایی که به این موضوع می‌پردازند به اواخر دهه 1990 میلادی برمی‌گردند. از این رو، این موضوع تازگی دارد. اهمیت این موضوع بدین خاطر است که کشورهای جهان می‌خواهند با هم گفت‌وگو کنند. لذا باید نهادهایی وجود داشته باشد که آن رویداد را امکان‌پذیر کند. آشکارترین نهاد البته ملل متحد است. ملل متحد به دهه 1940 برمی‌گردد. کشورهای جهان گفت‌وگو را آغاز کرده‌اند. به آن پرسش برگردیم. اگر شما عضوی از باشگاه انگلیسی‌آموزی باشید، طبعاً به اعضای دیرینه باشگاه و به آمار می‌نگرید. شما به آن گونه‌ از انگلیسی صحبت خواهید کرد که بیشتر بدان برمی‌خورید. و آن گونه آمریکایی زبان انگلیسی است. این البته فرض نخست است: گونه آمریکایی زبان انگلیسی در نهایت بر همه گونه‌های دیگر انگلیسی چیره می‌شود. وی در ادامه مثال‌هایی از تأثیر گونه آمریکایی بر گونه بریتانیایی انگلیسی به دست می‌دهد. نخست اینکه، واژه «دانشنامه» را در گونه بریتانیایی به صورت encylopaedia و در گونه آمریکایی به صورت encyclopedia می‌نویسند. اما امروزه در بریتانیا بیشتر به صورت encyclopedia می‌نویسند. دیگر اینکه، برخی از تلفظ‌ها از گونه آمریکایی به گونه بریتانیایی سرازیر شده‌اند. به طور نمونه، می‌توان به تلفظ واژه schedule (برنامه/جدول زمانی) اشاره کرد. این واژه دو تلفظ دارد: یکی آمریکایی و دیگری بریتانیایی. در بریتانیا تلفظ آمریکایی آن رواج فراوان یافته است. و نهایتاً اینکه، گونه بریتانیایی در سطح دستور هم از تأثیر گونه آمریکایی زبان انگلیسی بی‌نصیب نمانده است. مثلاً، بسیاری از جوانان در بریتانیا تحت تأثیر گونه آمریکایی جملهٔ I’ve just eaten  را به صورت I just ate به کار می‌برند. از سوی دیگر، واژگان گونه آمریکایی به گونه بریتانیایی می‌آیند. البته، روند برعکس هم وجود دارد، اما چندان گسترده نیست. افزون‌بر این، وی بازگو می‌کند که استرالیایی‌ها مدام گله می‌کنند که انگلیسی آمریکایی بسیار در انگلیسی استرالیایی نفوذ کرده است. وی در ادامه به فرض دوم می‌پردازد: او می‌پرسد اصلاً چرا انگلیسی آمریکایی وجود دارد؟ چون آمریکایی می‌خواهند خود را آمریکایی بشناسانند و نه به عنوان بریتانیایی. و این تصمیمی آگاهانه است. وقتی آمریکا استقلال یافت، نوآ وبستر گفت ما یک انگلیسی آمریکایی می‌خواهیم برای هویت آمریکایی و برای ملت جدید. و این طور شد که هجی (spelling) آمریکایی آغاز شد و واژگان آمریکایی به فرهنگ‌ها سرازیر شدند. آنچه در آن زمان در آمریکا اتفاق افتاده است اکنون دارد در جهان روی می‌دهد. امروزه در سراسر جهان انگیسی‌زبان می‌گویند، اگر شما می‌خواهید می‌توانید بریتانیایی باشید، اگر شما می‌خواهید می‌توانید آمریکایی باشید، اما ما می‌خواهیم هندی باشیم، ما می‌خواهیم نیجریه‌ای باشیم و ... . و البته، در آن گونه از انگلیسی که ما صحبت می‌کنیم هویت فرهنگی‌مان را بازمی‌تابانیم. وی می‌گوید من درباره چند نفر صحبت نمی‌کنم. بلکه، میلیون‌ها نفر مد نظرم است. در هند، تقریباً 400 میلیون نفر به انگلیسی هندی صحبت می‌کنند، و نه انگلیسی آمریکایی یا انگلیسی بریتانیایی. انگلیسی هندی با انگلیسی آمریکایی یا بریتانیایی از نظر تلفظ، واژگان و دستور فرق دارد. به طور مثال، در انگلیسی هندی می‌توان این جمله را به کار برد: I am knowing the answer to your question. کاربرد استمراری فعل know‌ (دانستن) در انگلیسی آمریکایی و بریتانیایی رایج نیست، اما نه تنها در هند، که در سریلانکا نیز کاربرد گسترده دارد. از این رو، آینده زبان انگلیسی ممکن است ترکیبی از انواع مختلف انگلیسی باشد: کمی از انگلیسی هندی، کمی از انگلیسی استرالیایی، کمی از انگلیسی آمریکایی، کمی از انگلیسی بریتانیایی و ... . لذا وقتی افراد از ملت‌های مختلف را مثلاً در نشست‌های کاری، همایش‌های بین‌المللی یا در هتل می‌بینید ممکن است نتوانید انگلیسی او را از نظر فرهنگی مختص یک مکان بدانید و نتوانید تشخیص دهید که او چه گونه‌ای از انگلیسی را صحبت می‌کند، چون انگلیسی او از هر گونه‌ای چیزی دارد. او گمان می‌کند چنین چیزی احتمالاً در آینده روی دهد. او در پاسخ به این پرسش که در جهان چند گونه انگلیسی وجود دارد می‌گوید: برای پاسخ این پرسش نمی‌توان عددی ذکر کرد.

یادداشت‌ها:

- Youtube (accessed September 22, 2016)

اجداد زبان فارسی

«فارسی جدید [Modern Persian] دنباله فارسی کهن [Old Persian]، یعنی دنباله زبان پادشاهان نامی سلسله هخامنشی داریوش و خشایارشا، است،که از قرن ششم تا پنجم قبل از میلاد ]مسیح[ می‌زیسته‌اند. فارسی کهن را با خط میخی می‌نوشته‌اند. اوستایی که زبان متون زردشتی است نیز از قرن هفتم تا پنجم قبل از میلاد رایج و تقریباً هم‌دوره فارسی کهن بوده، ولی صورتی امروزی از آن به جا نمانده است. اوستایی که زبان متون زردشتی بوده احتمالاً بازمانده یکی از زبان‌های قدیمی‌تر از فارسی کهن بوده است. فارسی میانه [Middle Persian] نیز پهلوی [Pahlavi] نام دارد که به خط آرامی نوشته شده و در زمان سلسله ساسانیان، یعنی از قرن سوم تا هفتم میلادی رایج بوده است. مدارک رسمی مربوط به قرن هفتم تا دهم میلادی اندک است. در این زمان، عربی زبان اداری و ادبی ایران بوده است. زبان موسوم به فارسی جدید که به خط عربی ثبت می‌شود به تدریج از قرن نهم میلادی و با ادبیاتی غنی ظاهر شد و تکوین آن از قرن دهم تا پانزدهم میلادی بوده است.» (ماهوتیان، 1378/1997: 11)

اجداد زبان فارسی
نام	دوره تاریخی	خط
فارسی کهن / باستان	از قرن 6 تا 5 قبل از میلاد مسیح (سلسله هخامنشیان)	میخی
فارسی میانه (پهلوی)	از قرن 3 تا 7 میلادی (سلسله ساسانیان)	آرامی
فارسی جدید / نوین	از قرن 9 میلادی	عربی

یادداشت‌ها:

ـ ماهوتیان، ش. (1997). دستور زبان فارسی: از دیدگاه رده‌شناسی. ترجمهٔ سمائی، م. (1378). تهران: نشر مرکز.

- Mahootian, S. (1997). Persian. UK: Routledge.

آیا می‌دانستید

بسیاری از زبان‌ها، از جمله زبان برمه‌ای (Comrie 1985: 51) و زبان چینی (Portner 2006: 154) زمان دستوری [tense] ندارند؟ به عبارت دیگر، در این زبان‌ها وندی تصریفی وجود ندارد که زمان را نشان دهد. البته، این زبان‌ها به کمک واژگان (مثلاً، قید زمان) می‌توانند زمان را نشان دهند.

یادداشت‌ها:

- Comrie, B. (1985). Tense. UK: Cambridge.

- Portner, P. (2006). Meaning. In: Fasold, R. F. and Connner-Linton, J. (Eds.). An Introduction to Language & linguistics (pp. 137−168). UK: Cambridge.

نخستین 20 واژه پربسامد در انگلیسی آمریکایی معاصر

فرهنگ بسامد انگلیسی آمریکایی معاصر (2010) اولین 5000 واژه پربسامد در انگلیسی آمریکایی معاصر را به دست می‌دهد. این فرهنگ از بررسی داده‌های یک پیکره 385میلیون‌‌واژه‌ای (شامل انگلیسی گفتاری:‌ مکالمه‌هایی نانوشته از برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی؛ و انگلیسی نوشتاری: کتاب، داستان، فیلم‌نامه، مجله، روزنامه و ...) گرد آمده است. نخستین 20 واژه پربسامد در انگلیسی آمریکایی معاصر را به همراه مقوله آن در زیر ملاحظه می‌کنید :(Davies and Gardner 2010: 9 - 10)

مقوله واژه	واژه‌ها
article	the	1
verb	be	2
conjunction	and	3
preposition	of	4
article	a	5
preposition	in	6
infinitive	to	7
verb	have	8
preposition	to	9
pronoun	it	10
pronoun	I	11
conjunction	that	12
preposition	for	13
pronoun	you	14
pronoun	he	15
preposition	with	16
preposition	on	17
verb	do	18
genitive	’s	19
verb	say	20

یادداشت‌ها:

- Davies, M. and Gardner, D. (2010). A Frequency Dictionary of Contemporary American English. UK: Routledge.

اهمیت ترجمه!

«واژه‌ها جهان‌ها را می‌پیمایند.

مترجمان رانندگی آن را برعهده دارند.»

آنا روسکنی؛ مترجم

یادداشت‌ها:

- Translation Portal Channel (accessed September 22, 2016)

فرهنگ معاصر کیمیا

فرهنگ معاصر کیمیا (1385) یکی از به‌روزترین فرهنگ‌های فارسی ـ انگلیسی موجود است. کریم امامی، مترجم و ویراستار سرشناس، ده سال آخر عمر خود را صرف تألیف این فرهنگ کرد. وی در این فرهنگ از برخی از واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز بهره برده است.

عنوان کتاب: فرهنگ معاصر کیمیا

زبان فرهنگ: فارسی ـ انگلیسی

پدیدآورنده: کریم امامی

انتشارات: فرهنگ معاصر

محل نشر: تهران

چاپ 1م: 1385

تعداد صفحات : 1001

برخی از ویژگی‌های این فرهنگ از این قرار است:

ـ برابر انگلیسی بیش از 40 هزار واژه و اصطلاح رایج زبان فارسی.

ـ مثال‌های فراوان برای نشان دادن کاربرد واژه.

ـ آوانگاری واژه‌های فارسی.

یادداشت‌ها:

ـ امامی، ک. (1385). فرهنگ معاصر کیمیا. تهران: فرهنگ معاصر.

ـ فرهنگ معاصر: ناشر کتاب‌های مرجع (دسترسی در 1395/7/1)

هفت هشت نُه!

A: Do you know why six is afraid of seven?

B: I don’t know. Why?

A: Because seven eight nine!

اگر نکته این لطیفه را درنیافتید، ادامه مطلب را بخوانید!