اصطلاحنامه فهرست اصطلاحاتی [terms] است عمدتاً مرتبط با زمینههای زبانشناسی و ترجمهپژوهی، که تا کنون در وبلاگم به کار بردهام. فهرست زیر را به ترتیب الفبای انگلیسی تنظیم کردهام. برای اینکه بدانید چه اصطلاحی را در کدام مطلب به کار بردهام، غالباً میتوانید صورت فارسی (البته، با رعایت نیمفاصله) یا انگلیسی آن را در «جستوجو»ی وبلاگ تایپ کنید و مطلب مورد نظر را بیابید. در فهرست زیر، گاهی در برابر اصطلاحی چند معادل آوردهام، که در این صورت غالباً اولین معادل را در وبلاگم به کار بستهام. ضمناً، این فهرست را مدام بهروزسانی خواهم کرد.
A |
|
لهجه |
accent |
فراگیری |
acquisition |
معنای عاطفی |
affective meaning |
وند |
affix |
کنشور، کنشگر، عامل |
agent |
[مالکیت] انتقالپذیر |
alienable |
حرف تعریف |
article |
B |
|
پایه |
base |
دوزبانه |
bilingual |
جنس زیستشناختی |
biological gender |
وامگیری، قرضگیری |
borrowing |
تکواژ مقید |
bound morpheme |
C |
|
گرتهبرداری، ترجمهٔ قرضی |
calque |
معنای مرکزی |
central meaning |
جملهواره، بند |
clause |
زبانشناس شناختی |
cognitive linguist |
باهمآیی، همایند |
collocation |
جملهٔ ناهمپایه |
complex sentence |
جملهٔ همپایه |
compound sentence |
بار معنایی |
connotation |
ترجمهشفاهی پیاپی |
consecutive interpreting |
ادات همپایهساز |
co-ordinator |
پیکره |
corpus |
D |
|
جملهوارهٔ وابسته |
dependent clause |
گویش |
dialect |
فرهنگ، واژهنامه، لغتنامه |
dictionary |
نقلقول مستقیم |
direct speech |
گفتمان |
discourse |
E |
|
باشنده |
entity |
حُسن تعبیر |
euphemism |
تجربهگر |
experiencer |
G |
|
جنس |
gender |
اسم جنس |
generic noun |
زبان جهانی |
global language |
دستوری |
grammatical |
وامگیری دستوری |
grammatical borrowing |
جنس دستوری |
grammatical gender |
H |
|
هسته |
head |
ترجمهٔ انسانی |
human translation |
I |
|
اصطلاح |
idiom |
(تشبیه) مشبهبه |
image |
[مالکیت] انتقالناپذیر |
inalienable |
اسم نکره |
indefinite noun |
جملهوارهٔ مستقل |
independent clause |
وند تصریفی |
inflectional affix |
میانرشته، بینارشته |
interdiscipline |
ترجمهٔ شفاهی |
interpreting |
الفبای آوانگار بینالمللی |
IPA |
L |
|
واژگانی |
lexical |
وامگیری واژگانی |
lexical borrowing |
فرهنگنویس |
lexicographer |
زبانشناس |
linguist |
1. زبانی 2.زبانشناختی |
linguistic |
وامگیری زبانی |
linguistic borrowing |
ترجمهٔ قرضی، گرتهبرداری |
loan translation |
M |
|
ترجمهٔ ماشینی |
machine translation |
فارسی میانه |
Middle Persian |
فارسی جدید، فارسی نوین |
Modern Persian |
توصیفگر، تعدیلگر، مُعرّف |
modifier |
یکزبانه |
monolingual |
یکتکواژی |
monomorphemic |
تکواژ |
morpheme |
N |
|
اسم |
noun |
گروه اسمی |
noun phrase |
شمار |
number |
O |
|
مفعول |
object |
فارسی کهن، فارسی باستانی |
Old Persian |
P |
|
پهلوی (فارسی میانه) |
Pahlavi |
مقوله دستوری |
part of speech |
کنشپذیر |
patient |
شخص |
person |
واج |
phoneme |
واجشناسی |
phonology |
فعلهای گروهی |
phrasal verbs |
گروه |
phrase |
(تشبیه) وجه شبه |
point of similarity |
مالکیت |
possession |
چندتکواژی |
polymorphemic |
کاربردشناسی، منظورشناسی |
pragmatics |
خبر |
predicate |
حرف اضافه، پیشاضافه |
preposition |
پیشانگاری |
presupposition |
ضمیر |
pronoun |
اسم خاص |
proper nouns |
گزاره |
proposition |
ضربالمثل |
proverb |
روانزبانشناس |
psycholinguist |
S |
|
جمله |
sentence |
جملهٔ بسیط، جملهٔ ساده |
simple sentence |
ترجمهشفاهی همزمان |
simultaneous interpreting |
گونهٔ زبانی |
speech variety |
هجی |
spelling |
نهاد، فاعل، فاعل دستوری |
subject |
T |
|
زمان دستوری، زمان |
tense |
اصطلاح |
term |
(تشبیه) مشبه |
topic |
ترجمه |
translation |
مطالعات ترجمه |
translation studies |
1. مترجم 2. ترجمهگر |
translator |
حرفنویسی، ترانویسی |
transliteration |
سهزبانه |
trilingual |
V |
|
گونه |
variation |
فعل |
verb |
واکه |
vowel |
W |
|
واژه، کلمه، لغت |
word |
توالی واژهها، توالی کلمات |
word order |