«(غیر)قابلِ ...» و «-‌(نا)پذیر»

بسیاری از صفت‌هایی را که به صورت «(غیر)قابل ...» به‌کار می‌روند می‌توان به کمک پسوند «ــ‌(نا)پذیر» بیان کرد. به طور مثال، می‌توان به‌جای صورت «(غیر)قابل‌تغییر» گفت «تغییر(نا)پذیر». در این صفت‌ها، «قابل» به معنای «امکان یا قابلیت کار یا حالتی» است. به بیان دیگر، آنچه «(غیر)قابل‌تغییر» است امکان یا قابلیت تغییر برای آن وجود (نـ)‌دارد. صفت‌هایی را که به صورت «(غیر)قابل ...» به‌کار می‌روند نمی‌توان غلط دانست. اما صفت‌هایی را که با پسوند «ــ‌(نا)پذیر» به کار می‌روند باید بر این صفت‌ها ترجیح داد. امتیاز سودمند و مهم «ــ‌(نا)پذیر» بر «(غیر)قابل» کوتاهی مقولهٔ اسمی حاصل از آن است. به عبارت دیگر، برای تبدیل صفت «تغییر(نا)پذیر» به اسم، کافی است به انتهای آن پسوند اسم‌ساز «–ی» را افزود: «تغییر(نا)پذیری». اما برای تبدیل صورت «(غیر)قابل‌تغییر» به اسم، باید مصدر «بودن» را به آن افزود: «(غیر)قابل‌تغییربودن». البته، باید توجه داشت که همهٔ صفت‌هایی را که به صورت «قابل ...» به‌کار می‌روند نمی‌توان با پسوند «ــ‌‌پذیر» بیان کرد. به تعبیر دیگر، صفت‌های نظیر «قابل‌اعتماد»، «قابل‌اعتنا»، «قابل‌ذکر» و «قابل‌ملاحظه» را، که در آنها «قابل» به معنای «شایسته، درخور، مناسب» است، نمی‌توان با پسوند «ــ‌‌پذیر» بیان کرد.

در زبان انگلیسی، پسوند ناظر بر «قابلِ ...» و «ــ‌‌پذیر» -able / -ible است، که ظاهراً دو کاربرد دارد: (1) از اسم، صفت می‌سازد و به معنای «برخورداری از ویژگی یا حالتی خاص» است. مانند: knowledgeable، responsible و comfortable؛ (2) از فعل، صفت می‌سازد و بر «امکان یا قابلیت کار یا حالتی» دلالت دارد. مانند: breakable، washable و reducible. البته باید به این نیز توجه کرد که نمی‌توان همیشه -able / -ible را به «قابلِ ...» و «ــ‌‌پذیر» برگرداند، بلکه چنین امری در بسیاری از موارد امکان‌پذیر است، چنانکه می‌‌توان countable را به «شمارش‌پذیر»/«قابل‌شمارش» برگرداند، گرچند که برابرِ «شمردنی» نیز وجود دارد.