-
سوءتفاهم یک تهرانی و یک مشهدی!
1 خرداد 1394 19:26
تهرانی: الو یونس هست؟ مشهدی: نه بیرونه. مشهدی: تو کیشی(کیشی)؟ تهرانی: نه من تهرانم. مشهدی: نه تو کیش(کیش) میری؟ تهرانی: چرا باید برم کیش؟! مشهدی: نه موگوم تو کیشمیشی(کیش میشی)؟ تهرانی: کیشمیش خودتی شمبلیله!
-
املای نیمهعددی و نیمهحروفی عددهای ترتیبی
1 اردیبهشت 1394 18:22
به طور کلی، دو نوع عدد داریم: عدد اصلی و عدد ترتیبی. نوع اول را میتوان هم به عدد نوشت و هم به حروف. مثلاً، هم میتوان «هفت» نوشت و هم میتوان «7». ظاهراً، نوع دوم را نمیتوان تماماً به عدد نوشت. بلکه، نهایتاً میتوان بخشی از آن را با نشانهٔ عددی و باقی آن را با حروف نوشت. اما متأسفانه همین هم چندان در زبان فارسی رایج...
-
آیا میدانستید
1 اردیبهشت 1394 18:19
با اینکه در زبان عربی «گ» [g] وجود ندارد، «ج» [j] در جنوب مصر (قاهره و اسکندریه) «گ» [g] تلفظ میشود؟ (Abu-Chacra 2007: 5) یادداشتها: - Abu-Chacra, F. (2007). Arabic: An Essential Grammar . UK: Routledge.
-
معانی مختلف «مُردن»!
1 اردیبهشت 1394 18:17
چندی پیش برایم پیامی آمد با عنوان «معانی مختلف مُردن در ایران». پیام جالبی بود. شاید برای شما هم جالب باشد: 1. میمیرم برات = عاشقتم. 2. بمیرم برات = خیلی دلم برات میسوزه. 3. برو بمیر = دیگه نمیخوام ببینمت. 4. میمُردی؟ = چرا کار را انجام ندادی؟ 5. مُرده بودی؟ = چرا نگفتی؟ 6. نمُردیم و ... = بالأخره اتفاق افتاد. 7....
-
[ بدون عنوان ]
1 فروردین 1394 18:27
-
سال نو مبارک!
1 فروردین 1394 18:13
فرارسیدن بهار و نوروز 1394 را به تمام فارسیزبانان، بهویژه دوستانم، تبریک عرض میکنم. امیدوارم سالی پر از سرزندگی، سلامتی و کامیابی پیش رو داشته باشید.
-
واحد ترجمه
1 فروردین 1394 18:06
بر متخصصان هر رشته است که برای واحد(هاﯾـ)ﯽ که با آن سروکار دارند تعریفی به دست دهند. البته، این امر همیشه به سادگی امکانپذیر نبوده و نیست. در مطالعات ترجمه، واحد ترجمه ناظر به باشندهای [entity] است که فرضاً آن را مترجم در زمانی مفروض در هنگام فرایند ترجمه پردازش میکند. ظاهراً ترجمهپژوهان هیچ توافقنظری دربارهٔ...
-
عربیستیزی و غربگرایی در فارسی ایرانی
2 اسفند 1393 17:48
عربیستیزی خصمانه و غربگرایی مخفیانه از جمله جریانهایی است که امروزه در گونهٔ ایرانی زبان فارسی گاهی به چشم میخورد. این دو جریان بیتردید عمدتاً برخاسته از روابط میان جوامع عرب و ایران، از سویی، و جوامع غرب و ایران، از سوی دیگر، است. به بیان دیگر، از سویی، از آنجایی که روابط ایرانیها و عربها نسبتاً تیره (بوده و)...
-
اصلاحیهای در مورد «کلمهنامه»
1 بهمن 1393 17:40
در یکی از نوشتههایم، تحت عنوان کلمهنامه ، ضمن اینکه برای واژهٔ thesaurus معادل «کلمهنامه» را پیشنهاد کرده بودم، نوشته بودم که «متأسفانه، در زبان فارسی، ... هیچ تزاروسی [thesaurus] وجود ندارد.» اما اخیراً متوجه شدهام که خوشبختانه دستکم یک کلمهنامه [thesaurus] در زبان فارسی موجود است، که مشخصات آن عبارت است از:...
-
پیشوند «پیشا»
1 بهمن 1393 17:29
پیشوند «پیشا ــ» در واقع همان «پیش» است که بیناوند «ــ ا» ظاهراً برای سهولت تلفظ به آن پیوند خورده است. این پیشوند عمدتاً در ترجمهٔ پیشوند pre- به کار میرود (مثلاً، prehistoric : «پیشاتاریخی»). فارسیزبانان گاهی بهجای این پیشوند از «ماقبل» بهره میبرند. به طور نمونه، prehistoric را به «ماقبلتاریخی» ترجمه میکنند....
-
زبان انگلیسی برای فارسیزبانان یکزبانه «زبان دوم» است یا «زبان خارجی»؟
1 دی 1393 17:25
زبان دوم ، در گستردهترین معنایش، به زبانی گفته میشود که شخص پس از فراگیری زبان بومیاش آن را یاد میگیرد. با وجود این، زبانشناسان غالباً اصطلاح «زبان دوم» را، در معنایی خاصتر، در تقابل با اصطلاح «زبان خارجی» به کار میبرند. در چنین حالتی، «زبان دوم» به زبانی گفته میشود که «نقشی مهم در کشور یا منطقهای خاص ایفا...
-
پوشش یا حجاب؟
1 دی 1393 17:21
«کلمهٔ "حجاب" هم به معنی پوشیدن است و هم به معنی پرده و حاجب. بیشتر، استعمالش به معنی پرده است. این کلمه از آن جهت مفهوم پوشش میدهد که پرده وسیلهٔ پوشش است» (مطهری، 1379: 72). از همین روست که واژهٔ «حجاب» جنبهای منفی در معنای خود دارد. در قدیم فقیهان اصطلاح «سَتْر» (پوشش) را به کار میبردهاند (همان: 73)....
-
هلندیالاصل یا هلندیتبار؟
1 آذر 1393 17:16
در ترکیبهایی نظیر «هلندیالاصل»، «آلمانیالاصل» و ... فارسیزبانان توسل فاحشی به قواعد دستوری زبان عربی جستهاند، حال آنکه ظاهراً هیچ نیازی به این کار نبوده است. در زبان عربی، در ترکیبهای اضافی، مضافالیه «ال» معرفهساز به خود میگیرد. از همین طریق، این حرف تعریف در ترکیبهایی نظیر ترکیبهای بالا وارد زبان فارسی...
-
آیا امکان دارد کسی بدون لهجه سخن بگوید؟
1 آبان 1393 17:14
بسیاری سادهلوحانه گمان میکنند که اصولاً امکان دارد کسی اصلاً لهجه نداشته باشد. به همین خاطر است که آنها جملاتی نظیر «فلانی اصلاً لهجه ندارد» را به کار میبرند. آنها، تا هنگامیکه شخص به لهجهٔ رایج پایتخت (مثلاً، لهجهٔ تهرانی) سخن میگوید، بر این باورند که آن شخص لهجه ندارد! اما به محض اینکه آن شخص به لهجهای غیر از...
-
چرا فارسیزبانان ادات علت و معلول را همزمان در یک جمله به کار میبرند؟
1 آبان 1393 17:11
پیش از پرداختن به این سؤال، باید منظورم از ادات علت و معلول را توضیح دهم. منظورم از ادات علت عبارتهایی نظیر «زیرا»، «چون» و ... است، که نمایانگر علت یا دلیلاند. و منظورم از ادات معلول عبارتهایی نظیر «از این رو»، «در نتیجه»، «بنابراین» و ... است، که نشانگر معلول یا نتیجهاند. هنگامی که در هر جملهای ادات علت به کار...
-
واژهها فرزندان جامعهاند!
1 مهر 1393 17:07
زبان ارتباط تنگاتنگی با جامعه دارد، به طوری که هر اتفاقی در جامعه میافتد به نحوی در زبان بروز میکند. به طور مثال، هنگامیکه اختراع یا ابداعی در زمینهٔ فناوری میشود، دستکم واژهای برای آن ساخته یا برساخته میشود. وقتی اولین «کامپیوتر» ساخته شد، computer در برابر آن وضع شد. پیش از آن، واژهٔ computer یا اصلاً به کار...
-
زبان افشاگر است!
1 شهریور 1393 17:02
بسیاری از انسانها سادهانگارنه چنین میپندارند که از زبان استفاده میکنند و چیزی یا کسی را توصیف میکنند، حالآنکه زبانورزی امر پیچیدهای است. آنها از این حقیقت غافلاند که وقتی از زبان، برای توصیف کسی یا چیزی، استفاده میکنند، در واقع، خود را نیز توصیف میکنند. به عبارت دیگر، هنگامیکه کسی لب به سخن میگشاید،...
-
ندامتگاه یا زندان؟
1 شهریور 1393 16:58
آیا تا به حال اندیشیدهاید چرا بر سر در همه (یا دستکم بیشتر) زندانها واژهٔ «ندامتگاه» (محل پشیمانی) به کار رفته است، نه واژهٔ «زندان»؟ مثلاً، چرا بر سر در زندان کچویی (واقع در کرج) نوشتهاند «ندامتگاه کچویی» و نه «زندان کچویی»؟ در زبان انگلیسی نیز بر سر در زندانها، بیشتر، از واژهٔ penitentiary (ندامتگاه) استفاده...
-
شاهواژهٔ «ورزیدن»
1 شهریور 1393 16:52
«ورزیدن» معانی بسیاری دارد. فرهنگ بزرگ سخن (1381)، ذیل این فعل، 8 معنا آورده است: 1. بهعنوان همکرد در معنی «داشتن»، «انجامدادن»، «کردن»، «مرتکبشدن» و جز آنها فعل مرکب میسازد: ارادت ورزیدن، عناد ورزیدن. 2. انجامدادن، عملیکردن. 3. کسبکردن، تحصیلکردن، به دست آوردن. 4. پرداختن به امری. 5. به کار گرفتن. 6....
-
آیا میدانستید
1 شهریور 1393 16:49
در فارسی افغانستانی ، به chemistry (شیمی) و chemist (شیمیدان)، به ترتیب، «کیمیا» و «کیمیادان» میگویند؟
-
نرمافزار حافظ
1 شهریور 1393 16:46
نرمافزار حافظ نرمافزاری ساده، کمحجم و رایگان است. به کمک این نرمافزار میتوان به غزلها، قصیدهها، مثنویها و ... جناب حافظ دسترسی داشت. این نرمافزار قابلیت جستوجو هم دارد. این نرمافزار را میتوانید از اینجا دانلود کنید.
-
خداوندا ...
4 مرداد 1393 16:44
مدتی است رسانهها پر شده است از خبرهای دلخراش. هر روز عدهای از انسانها (بهویژه کودکان بیگناه) کشته، زخمی، یا دستکم آواره میشوند. این رویدادها بیتردید دل آدمی را میرنجاند. خداوندا از ته قلب از تو میخواهم سایهٔ صلح و آرامش را بر سر همهمان بیفکنی، ستمکاران را زودتر به جزای اعمالشان برسانی و ستمدیدگان را یاری...
-
اهل افغانستان را چه باید نامید: افغان، افغانی یا افغانستانی؟
1 مرداد 1393 16:36
استاد نجفی بر این باورند که «اهل کشور افغانستان را باید افغان بنامیم و نه افغانی ، چنانکه اهل کشور ترکیه و استان کردستان را تُرک و کُرد مینامیم و نه تُرکی و کُردی. البته افغانی نیز واژهٔ صحیحی است، ولی نه بهمعنای "اهل افغانستان"، بلکه بهمعنای "منسوب به افغانها" یا "ساختهٔ افغانها"،...
-
نیمفاصله و عمدهترین کاربرد آن
1 مرداد 1393 16:27
امروزه فاصلهگذاری برون و درون کلمات نه تنها امری ضروری است، که باعث رسایی و زیبایی نوشتهمان میشود. در نوشتههای فارسی، دو نوع فاصله وجود دارد: فاصلهٔ برونکلمهای و فاصلهٔ درونکلمهای . فاصلهٔ برونکلمهای ، در واقع، همان فاصلهٔ میان کلمههای یک جمله یا عبارت است، که فاصلهٔ یکحرفی نیز خوانده میشود. به طور مثال،...
-
چکشکاری
1 مرداد 1393 16:25
در فرهنگهای هزاره (1379) و پویا (1387) در برابر یکی از معانی modification معادل «جرحوتعدیل» آمدهاست، که ترکیبی عطفی است. modificaiton ، در لغت، به معنای تغییر اندکی است که بیشتر، برای سازگاری، در چیزی اعمال میشود. بیتردید، «اگر» بتوان در برابر هر واژهٔ بیگانه معادل «یکواژهای» یافت، آن واژه بر معادلهای...
-
آیا میدانستید
1 مرداد 1393 16:23
در زبان کرهای، برخلاف بیشتر زبانها، سخنگویان ابتدا نام خانوادگی را میگویند و سپس نام را؟
-
نرمافزار آموزش زبان فارسی
1 مرداد 1393 15:59
نرمافزار آموزش زبان فارسی نرمافزاری رایگان است، که در اصل برای غیرفارسیزبانان طراحی شده است. البته فارسیزبانان نوآموز نیز میتوانند فارسی (بهویژه الفبا و فارسی نوشتاری) را با آن فراگیرند. جالبترین ویژگی این مجموعه نرمافزاری توجه به فارسی گفتاری است. از جمله ویژگیهای دیگر این نرمافزار، میتوان به موارد زیر...
-
فارسی، دری یا تاجیکی؟
1 تیر 1393 03:09
زبان مشترک ایــران، افغانســتان و تاجیکســتان سه نام به خود گرفته است: 1. فارسی 2. دری و 3. تاجیکی. ظاهراً چنین امری تصادفی نبوده است، بلکه «به علت پدیدآمدن بخشبندیهای سیاسی در منطقهای بود ] ه [ که مردمان سخنگو به این زبان را در بر میگرفت. این بخشبندیها پیآمد دستاندازیهای نظامی و سیاسی دو قدرت بزرگ...
-
فریب نخوریم!
1 تیر 1393 03:01
«پیشانگاری [presupposition] یکی از انواع روابط معنایی در سطح جملات زبان است. این امکان وجود دارد که برحسب اطلاعات موجود درون یک جمله بتوان به اطلاعات دیگری دست یافت. در چنین شرایطی، یک جمله میتواند پیشزمینهٔ اطلاعاتی باشد که در جملهای دیگر آمده است. به نمونههای (1) و (2) توجه کنید: (1) الف ـ خواهر مهرداد ازدواج...
-
چه مواقعی (نـ)میتوان as (به عنوان) را ترجمه کرد؟
1 تیر 1393 02:53
پیش از پاسخ به این پرسش، باید با انواع فعل آشنا شد. انواع فعل، با توجه به عنصری (به غیر از نهاد) که فعل به آن نیاز (نـ)دارد (متمم فعلی)، عبارتاند از (غلامعلیزاده، 1374: 118): 1. لازم : مثال: علی خوابید. 2. متعدی تکمفعولی : (مفعول مستقیم) مثال1: علی سیب را خورد. مثال2: او به علی کمک کرد. 3. متعدی دومفعولی : (مفعول...